متن کامل خبر


 
شمار مقالات علمی نشانه توسعه علوم است

خلاصه خبر: در سال های اخیر شاهد رشد چشمگیر تولید مقالات علمی در کشور بوده ایم.

در سال های اخیر شاهد رشد چشمگیر تولید مقالات علمی در کشور بوده ایم.

معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه بمناسبت بزرگداشت هفته پژوهش در گفتگویی با خبرنگار ما در خصوص نظر برخی از کارشناسان که معتقدند رشد تعداد مقالات علمی به معنی پیشرفت علمی کشور نیست گفت: ما چیزی به عنوان تولید مقاله نداریم! مقاله چیزی نیست که تولید شود. پس باید این عبارت را اصلاح کنیم. ما در ایران تحقیقات علمی را جزو وظایف اساسی کرسی های دانشگاهی در مقاطع تحصیلات تکمیلی قرار دادیم. تحقیق علمی یک فعالیت و تلاش نظام مند است که با خلاقیت و روش علمی انجام می شود و منجر به تولید دانش می گردد. این دانش تولید شده، کجا باید برود؟ آیا باید در سینه فرد بماند؟ صحت و سقم این دانش را چگونه باید فهمید؟ این دانشی که تولید شده، اگر واقعی است باید بر ذخایر دانشی بشریت بیفزاید. حالا ما می خواهیم این دانش را ذخیره کنیم، چگونه باید ذخیره کنیم؟ باید این دانش را در چارچوب زبان دانشمندان تدوین کنیم. برای اینکه دانش به شکل سندی دربیاید که دیگران- همتایان این پژوهشگر که باید آن را بررسی کنند و به صحت و سقمش پی ببرند، آن را بخوانند، باید طبق ضوابط و ساختار تنظیم سند (مقاله) نوشته شود. این هنوز یک پیش نویس است و باید آن را اشاعه داد.
دکتر فتح الهی ادامه داد: روش اشاعه ای که برای دانش های تولیدی، طراحی شده، مجلات معتبر علمی است که توسط تعدادی از دانشمندان مدیریت می شود. بنابراین می بایست این پیش نویس را به آن مجلات ارسال کنیم. این دانشمندان آن را می خوانند و می گویند که آیا چیزی که کشف شده، جدید است یا نه؟ و آیا اصلا روش تحقیق درست بوده یا نه؟ بعد از داوری، در مجله منتشر می شود و تبدیل به یک مقاله علمی می گردد. این مجلات را جمع می کنیم که مجموع آن می شود ذخایر دانش بشر. هر وقت خواستیم پژوهشی انجام دهیم، به سراغ اینها می رویم تا ببینیم تا کجا پیش رفته ایم و از این به بعد چه باید بکنیم.
وی تأکید کرد: پس مقاله علمی، یک سند دست اول علمی است که بعد از انجام تحقیق، نتایج آن تحقیق به عنوان یک دانش روز، به زبان محققان در متن آن نوشته شده و پس از بررسی، در مجله ای منتشر گردیده است. شمار این مقالات برای هر کشوری، میزان مشارکت آن کشور در رشد و توسعه علمی بشریت را تعیین می کند. حالا هر مقاله ای از یک کیفیتی برخوردار است. شاید در میان مجلات علمی، مجلات ضعیف هم باشد که باید آنها را کنار بگذاریم و به سراغ مجلات خوب برویم. از این میزان مشارکت با عنوان (توسعه علمی) یاد می کنیم. مقاله یک نشانه است. محتوای مقاله نشان می دهد،در کدام دانشگاه، کدام متفکر نشسته است؟ در آزمایشگاه خود، مجهز به چه متدهایی است و در چه کیفیتی دانش تولید می کند؟ اینها صورت ذخیره است که هر وقت خواستیم به آن رجوع کنیم. سندی است که به نام ما ثبت شده است و همواره می توان ادعا کرد که ما این دانش را به جهانیان عرضه کردیم. بنابراین شمار مقالات بسیار مهم است، در عین حالی که سایر ابعاد علم سنجی هم بسیار مهم است. باید مراقب باشیم که مقالات با کیفیت بالا از کشور ما به چاپ برسد. یعنی نیروگاه های تولید کننده علم- دپارتمان های علمی- با کیفیت خوب کار کنند. این هم نیازمند نظارت، حمایت و سایر مواردی است که در بحث دپارتمان ها می شود در مورد آن صحبت کرد. به بیان دیگر می توان گفت که شمار مقالات، نشان دهنده توسعه علوم و مهندسی است.
معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه در خصوص اهمیت پژوهش در دانشگاه تربیت مدرس و برنامه های حمایتی از پژوهشگران گفت: بعد از انقلاب، فعالیت تحقیقاتی علمی کشور در دانشگاه ها به ویژه مقاطع تحصیلات تکمیلی که دانشگاه تربیت مدرس هم در این زمینه پیشگام و پیشرو بوده است، به عنوان کرسی های دانشگاهی تعریف شد. در واقع می توان گفت که دپارتمان هایی که در مقاطع مختلف تحصیلی در دانشگاه ها کار می کنند، به عنوان نیروگاه های آکادمیک تحقیقاتی محسوب می شوند و همین دپارتمان ها هستند که وظیفه اصلی آنها، تحقیق علمی یعنی کاربرد روش های علمی برای حل مسائل در مقیاس کوچک تا مقیاس بزرگ است و از سطح یک مسأله علمی در حد اتم و مولکول تا سطح یک منطقه و کشور و جهان را در بر می گیرد. دانشگاه تربیت مدرس تنها دانشگاه تحصیلات تکمیلی جامع کشور است. جامع به این معنی که تقریبا تمام رشته های تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه وجود دارد و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در این رشته ها مشغول تحصیل و تحقیق هستند. علاوه بر این در بعضی حوزه ها هم، پژوهشگر فرا دکترا داریم که در راستای ارتقاء کیفیت تحقیقات علمی این برنامه ایجاد شده و به خوبی هم پیش می رود.
وی اذعان داشت: تحقیقات در دانشگاه تربیت مدرس به عنوان یک کار اصلی و اساسی و یکی از وظایف مهم هر کرسی این دانشگاه در دپارتمان های علمی است و مسلما معاونت پژوهشی و فناوری به منظور حمایت از تحقیقات علمی اعضای هیأت علمی و دانشجویان و پژوهشگران فرا دکتری در قالب برنامه های مدونی، این امر را به صورت جدی و مستمر پیگیری می کنند.


25 آذر 1394 / تعداد نمایش : 7495