متن کامل خبر


 
برگزاری نشست روندهای ژئوپليتيكي خاورمیانه و جهان عرب

خلاصه خبر: پروفسور «گونتر مایر» رئیس کنگره جهانی مطالعات خاورمیانه در نشستي که بيست و ششم مهرماه به همت قطب علمي جغرافياي سياسي در دانشگاه برگزار شد، روندهاي ژئوپلتيك خاورميانه و جهان عرب را مورد بررسي قرار داد.

گونتر مایر در ابتدای سخنان خود تحولات موثر در خاورميانه را در سه محور مورد بررسي قرار داد و اظهار داشت: اول اثرات دخالت آمریکا در این منطقه، دوم به وجود آمدن بهار عربی و سوم تفاوت‌ها و مشکلات به وجود آمده در میان گروه‌های مذهبی و سیاسی این منطقه است.
وی افزود: خلأيي كه در خاورميانه به وجود آمده در طي سالهاي اخير، توسط قدرت هاي جديدي پر شد و همین موضوع باعث ايجاد موانع رشد و بروز تفاوت هاي عقيدتي ميان گروههاي شيعه و سني و اختلاف ميان آنها و ايجاد گروههاي جهادي شد.
وي خاطر نشان كرد: با آمدن بوش پسر در آمریکا سیاست‌هایی ارائه شد که از آن به عنوان تغییر رژیم نام برد و در این راستا کشورهایی مانند ایران، عراق، سوریه، لیبی، یمن و حتی سومالی مدنظر قرار گرفت كه زمينه سازي براي از بين بردن ايران بود.
رئیس کنگره جهانی مطالعات خاورمیانه در تشریح دلایل به وجود آمدن داعش گفت: یکی از عواملی که برای از بین بردن ایران مدنظر قرار گرفت، به وجود آوردن گروهک تروریستی داعش بود. از سال 2003 كه آمريكا به عراق حمله كرد افراد زيادي از مسئوليت خود بركنار شدند و سبب شد فعاليت سياسي و اقتصادي آنها از بين برود كه اينها عامل ايجاد گروهك هايي مانند داعش شدند.

وي افزود: وقایع پس از بهار عربی هم یکی از علل پدید آمدن گروهک‌های تروریستی بود؛ به طوری که تحولات عربی در تونس شروع شد، به مصر رخنه کرد و پس از آن به لیبی و یمن کشیده شد. نهایتاً شاهد سرنگونی نظام قذافی در لیبی بودیم و در شرایط فعلی هم سعی غربی‌ها و متحدان عرب آن‌ها در منطقه بر کنار گذاشتن بشار اسد است.
پروفسور ماير تصريح كرد: غربی‌ها از طریق تشویق کردن اهل تسنن و ترساندن آن‌ها از تحولات داخلی و پیشرفت‌های ایران، توانستند سناریویی را کلید بزنند که نهایتاً موجب سست شدن اقتصاد و امنیت منطقه شد. همین موضوع را می‌توانیم در مقاله‌ای که در سال ۲۰۰۷ در نیویورک تایمز به چاپ رسید، ملاحظه کنیم به گونه‌ای که در این سند آمده است چگونه آمریکا، عربستان و اسرائیل تمام هزينه هاي گروهك هاي تروريستي منطقه را براي از بين بردن حكومت سوريه و ايران تامين كردند. اما صحبت‌هایی که در روزنامه‌ها و محافل دیگر منتشر می‌شد، تفاوت‌های بسیار زیادی با واقعیت‌های میدانی در سوریه داشت. به گونه‌ای که در روزنامه‌های غربی صراحتا" نوشته می‌شد بشار اسد در پی قتل‌عام در سوریه است اما در عمل واقعیت چیز دیگری را نشان می‌داد. سوال اینجا بود که چه کسی از این کشتار‌ها سود می‌برد به صورتی که اسد در آن موقع اعلام کرده بود که درصدد انجام اصلاحات در سوریه خواهد بود اما خارجی‌ها این موضوع‌ را به گونه ديگري عنوان كردند كه سبب بروز جنگ هاي داخلي در سوريه شد.
رئیس انجمن مطالعات خاورمیانه آلمان با اشاره به پشتیبانی‌های حزب‌الله لبنان از نظامیان سوریه گفت: پشتیبانی‌های حزب‌الله لبنان از مناطق مرزی که در سوریه وجود دارد، قابل لمس است و به وضوح دیده می‌شود که نیروهای آموزش دیده خوبی در منطقه توانسته‌اند مانور خوبی برای عقب راندن تروریست‌ها از سوریه و حتی مرزهای آن با لبنان صورت دهند. نظاميان ايران نيز كمك ها و مشورت هاي خوبي در اختيار بشار اسد قرار مي دهند.
وي به ساير پشتيباني هاي صورت گرفته از دولت بشار اسد اشاره كرد و گفت: پشتیبانی روسیه هم که اخیرا وارد میدان شده است بسیار موثر واقع شده و عراق نيز كم كم پشتيباني هاي خود را آغاز خواهد كرد. مصر نيز اخيرا 100 تانك براي بشار اسد فرستاده است اما همچنان سعي مي كند دوستي خود را با عربستان و ايران نيز حفظ كند. ورود نيروي دریایی چین به سواحل سوریه نيز یکی ديگر از مواردي است كه از بشار اسد حمايت مي كند.
وی در تشریح تعداد گروه‌های تروریستی که اقدام به تحرکات نظامی علیه بشار اسد کرده‌اند، گفت: گروه‌هایی که بشار اسد و سوریه را تحت الشعاع قرار داده‌اند، به طور مشخص ارتش اسلام، ارتش آزاد سوريه، جبهه النصره که شاخه القاعده در سوریه است. سلفی‌ها هم در این میان توسط کویت، قطر و عربستان حمایت می‌شوند وبه موازات آن هم ترکیه، انگلستان، آمریکا، فرانسه و اردن نيز به گروههاي مخالف اسد كمك هاي اقتصادي مي کنند.
وي در ادامه ياداور شد: جنگ فعلی در سوریه در سطوح بالایی در سطح آمریکا و روسیه شکل گرفته است و به نظرم در سطح اجرایی میان ایران و عربستان طرح شده و شکل گرفته است. کرد‌ها هم در این بین تقریبا بی‌طرف هستند، اما حضور اسرائیل غیر قابل انکار است؛ به نحوی که عمده حملات هوایی اسرائیل علیه سوریه به دلیل تهدیدات و حملات خمپاره‌ای است که گفته می‌شود از سوی سوریه رخ داده است.
رئیس مرکز مطالعات بین‌المللی دانشگاه گونتبرگ آلمان به توسعه حضور داعش در سوريه اشاره وتصريح كرد: از ژانویه ۲۰۱۴ تا اکتبر ۲۰۱۵ مشاهده می‌کنیم که حضور داعش در سوریه گسترده‌تر شده است و در مقابل هم نیروهای دولتی سوریه تا حدودی پیشروی داشته است. کرد‌ها در این بازه زمانی هم دچار تغییراتی شده‌اند که در سال ۲۰۱۵ توانسته‌اند مناطق زیادی را تحت اختیار خود قرار دهند.

پروفسور مایر در بررسی حملات هوایی و دریایی که توسط روسیه علیه مواضع داعش صورت گرفته است، گفت: این حملات و خصوصا حملاتی که از سمت دریای خزر علیه مواضع داعش صورت گرفت، یکی از بی‌نظیر‌ترین و دقیق‌‌ترین حملاتی است که درخاورمیانه و خصوصا در مقابل ادعای غربی‌ها برای مبارزه با تروریسم در مقابل ائتلاف ضد داعش صورت گرفته است. به گونه‌ای که غربی‌ها و رسانه‌های متعلق به آن‌ها به طور پیوسته درصدد این بودند که این حملات را تحت‌الشعاع قرار دهند تا جایی که آن‌ها کاملا این حملات را ناموفق خواندند در صورتی که این حملات بسیار موفق و دقیق صورت گرفت. آرایش حملات هوایی روسیه بیشتر در مناطق غربی صورت گرفته که البته مقداری از آن به سمت مناطق شرقی هم سرایت کرد و موجب شد تا مقداری از اراضی که سقوط کرده بودند، توسط نیروهای نظامی بشار اسد و ارتش سویه پس گرفته شود. شریان و محور اصلی ارسال سلاح به تروریست‌ها از شهر حمص صورت گرفته است که در این مدت روسیه، سوریه و ایران توانسته‌اند این منطقه را از وجود تروریست‌ها پاک کنند و به نظر می‌رسد که روسیه باید کرانه مدیترانه و خصوصا خط عبوری حمص را مورد حمله هوایی قرار دهد چرا که مهم‌ترین زیرساخت‌های تروریست‌ها و خط ارتباطی آن‌ها در این محور قرار دارد که البته باید نیروهای ارتش سوریه در آنجا تقویت شوند. در شمال سوریه هم اعراب شیعه و مسیحی و حتی کرد‌ها توانسته‌اند تروریست‌ها را مجبور به عقب نشینی کنند.
وی درباره اقدام‌های ترکیه در سوریه افزود: ترکیه قصد داشت یک حکومت عثمانی در سوریه شکل دهد و حتی درصدد نابودی کردهای سوریه بود که البته تا جایی آمریکا با ترکیه به صورت نامحسوس مقابله کرد. مقام‌های آنکارا هم از این موضوع عصبانی هستند.
وی در پایان گفت: مساله‌ای که خصوصا پس از ورود روسیه به سوریه باید مد نظر قرار داده شود، ارسال سلاح‌هایی است که جدیدا از کانال عربستان به دست تروریست‌ها در سوریه رسیده است چرا که تمامی این سلاح‌ها برای هدف قرار دادن جنگنده‌های روس در نظر گرفته شده است. در روزهای قبل هم شاهد این بودیم که روزنامه‌های عربی مدعی شده‌اند که هزاران نفر از سربازان ایران به سمت سوریه اعزام خواهند شد که اگر این موضوع صحیح باشد باید دید که چه اقدام موثری می‌تواند در این بین صورت گیرد. بنابراین به نظر نمی‌رسد که عربستان ومتحدان آن مانند امارات متحده عربی، ترکیه، قطر، اردن، پاکستان و حتی مالزی بتواند در این بین موفق باشد

 


29 مهر 1394 / تعداد نمایش : 1492